„O wolności myśli, sumienia, wyznania i wyrazu”

Michael Nugent/foto:Marek Łukaszewicz

Michael Nugent

Wolność myśli, sumienia, wyznania i wyrazu należą do najbardziej fundamentalnych praw człowieka. Bez ich poszanowania nie jest możliwe skutecznie korzystanie z pozostałych praw obywatelskich i politycznych.

Większość wierzących w pełni zgadza się z tą tezą kiedy dotyczy ona ich własnych przekonań. Domagając się ochrony swojego własnego prawa do wolności wyznania, często jednak nie chcą uznać, że to prawo w równym stopniu chroni również przekonania ateistyczne.

Artykuł 18 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach obywatelskich i politycznych gwarantuje prawo do wolności sumienia. Do Konwencji ONZ przypisane są tak zwane komentarze ogólne, które szczegółowo opisują konkretne prawa człowieka. Komentarz ogólny nr 22 obejmuje artykuł 18 niniejszego Paktu, który mówi:

„Artykuł 18 chroni teistyczne, nieteistyczne a także ateistyczne przekonania, jak również prawo do niewyznawania religii lub systemu wierzeń. Przy czym terminy „wiara” i „religia” powinny być szeroko rozumiane. (…) Niniejszym Komitet wyraża zaniepokojenie tendencjami do dyskryminacji religii lub przekonań z jakiegokolwiek powodu”.

To bardzo istotna zasada, którą działacze ateistyczni powinni zawsze przytaczać, kiedy walczą z dyskryminacją religijną i uprzedzeniami wobec nich, zwłaszcza gdy są dyskryminowani przez własne
rządy. Podkreślanie tej zasady wcale nie oznacza że ateizm jest religią lub że ateistyczne przekonania są tym samym co przekonania religijne.

Podczas gdy ateistyczny światopogląd charakteryzuje się oparciem na doświadczeniach z realnej rzeczywistości w której żyjemy, to wierzenia religijne wywodzą się z urojonych objawień z wymyślonego
świata nadprzyrodzonego.

Uważamy, że prawo do posiadania własnego światopoglądu, niezależnie od tego, czy jest on oparty na zasadach ateistycznych czy religijnych, jest chronione w równym stopniu na mocy międzynarodowego prawa w obszarze praw człowieka, a państwa sygnatariusze Traktatów o Prawach Człowieka ONZ, są zobowiązane do równego traktowania prawa do posiadania któregokolwiek z tych światopoglądów i nie dyskryminowania za nie, o ile nie naruszają one niczyich innych praw.

Atheist Ireland bierze czynny udział w pracach organizacji międzynarodowych takich jak ONZ, Rada Europy i OBWE, podczas badania przez nie raportu na temat przestrzegania praw człowieka w Irlandii .
Uczestniczymy w sesjach, przedstawiamy własne ekspertyzy i zabiegamy o ich poparcie u członków
komisji praw człowieka. Do podobnej działalności zachęcamy wszystkie organizacje ateistyczne, deklarując chęć pomocy w zrozumieniu procedur i sposobu włączenia się w prace Komitetu ONZ podczas
badania raportów na temat przestrzegania praw człowieka w swoich krajach.

Ateistyczne poglądy są bardziej wiarygodne niż przekonania religijne

Wiara i osobiste doświadczenia są najgorszymi i najbardziej zawodnymi sposobami poznania tego, co jest
prawdziwe ponieważ u różnych ludzi prowadzą do odmiennych przekonań na temat tej samej rzeczywistości. Natomiast zastosowanie metody naukowej jest jedynym wiarygodnym sposobem poznania ponieważ skutkuje dojściem do takich samych wniosków na temat tej samej rzeczywistości
przez różne osoby ją badające.

Kiedy dowodzimy swoich racji korzystając z metody naukowej zauważamy, że idea Boga staje się
nieprawdopodobna a rzeczywistość i moralność są takie, jakich można by oczekiwać, gdyby Bóg nie
istniał. Obserwujemy też miażdżącą ilość przykładów naukowych wyjaśnień rzeczywistości, które
całkowicie zastępują wyjaśnienia nadprzyrodzone.

Teiści wierzą, że ich Bóg jest czystym bezcielesnym umysłem, ale taka wiara jest tylko wygodnym dla
nich pobożnym życzeniem, ponieważ nie istnieją żadne dowody aby umysł mógł istnieć bez ciała, mózgu, czy dostarczania energii. Uważają oni również, że Bóg stworzył wszechświat z niczego, aby mieć
szczególne relacje z istotami ludzkimi na Ziemi. Zamiast tego my widzimy niezmierzony wszechświat
rządzący się naukowymi prawami, z miliardami galaktyk, a w każdej z nich miliardy gwiazd podobnych
do naszego Słońca.

Teiści wierzą, że to Bóg jest źródłem naszej moralności. My zaś widzimy że moralność wyewoluowała w mózgach zwierząt społecznych, w tym ludzi, oraz dostrzegamy, że ludzie mogą doskonalić swoją moralność korzystając ze zdolności rozumowania.

Zabezpieczenie równego prawa do ateistycznych i religijnych przekonań

Istnieją więc dobre powody, aby uważać światopogląd ateistyczny za bardziej wiarygodny niż
przekonania religijne. Nie jest to jednak powodem dla którego powinniśmy nalegać, żeby nasze prawo do
wyznawania ateistycznych poglądów miało być chronione bardziej niż prawa innych, ponieważ
powinniśmy w równym stopniu bronić praw ludzi wierzących do wyznawania ich religii, o ile nie narusza
ona przy tym praw innych osób.

Przemawiają za tym dwa powody.

Po pierwsze, powinniśmy być gotowi do stałego testowania naszych racjonalnych przekonań i zawsze
powinniśmy być otwarci na ich zmianę, jeśli pojawią się nowe dowody.

I po drugie, jeśli prawa do wolności myśli, sumienia, wyznania i wyrazu są prawami podstawowymi,
musimy chronić w równym stopniu prawa tych, z którymi się nie zgadzamy, ponownie czyniąc
zastrzeżenie że prawo do wolności przekonań nie obejmuje działań, naruszających prawa innych.

Prawo do wiary w Boga nie daje nikomu praw do narzucania swojej ideologii innym ani do
uniemożliwiania krytyki lub ośmieszania religii, jak również do traktowania kobiet jako obywateli drugiej
kategorii, nie daje też prawa do zakazywania ludziom o nienormatywnych preferencjach seksualnych
współżycia zgodnego z ich orientacją. Wiara nie może być też źródłem jakiegokolwiek
uprzywilejowania w stosunku do innych obywateli.

Prawo do wolności przekonań odnosi się do osoby, a nie do jej przekonań. Można szanować prawo
do posiadania własnego światopoglądu, bez poszanowania jego treści. A jeśli wiara powoduje
naruszenie praw innych osób, wykracza poza prawo do wolności wyznania i wkracza na zakazane
terytorium.

Kościół a Państwo

Kluczem do ochrony równych praw do wolności myśli, sumienia, wyznania i wyrazu jest kampania na rzecz oddzielenia Kościoła od Państwa. W tej sprawie możemy nawiązywać sojusze z tymi wierzącymi, którzy również wspierają separację Kościoła od Państwa. Na przykład w Irlandii, w kwestii świeckości szkół Atheist Ireland współpracuje z Evangelical Alliance of Ireland i Ahmadiyya Muslim Community of Ireland aby położyć kres wszelkim religijnym dyskryminacjom oraz religijnym przywilejom w szkołach. Jesteśmy organizacjami o bardzo różnych światopoglądach, nie zgadzamy się co do ich treści, ale wszyscy zgadzamy się co do tego, że państwo powinno pozostać neutralne światopoglądowo i nie powinno finansować Kościoła Katolickiego za prowadzenie prawie 90% szkół
podstawowych.

Pakistan w Organizacji Narodów Zjednoczonych

Nasze trzy organizacje przygotowują wspólną ekspertyzę dla Komitetu Praw Człowieka ONZ, który w tym roku bada przestrzeganie praw człowieka w Pakistanie. Będziemy mogli wspólnie poruszyć skandaliczną sprawę, jaką jest prześladowanie ateistów, chrześcijan i muzułmanów Ahmadi na tle religijnym. Będziemy mogli wypowiedzieć się w imieniu członków swoich społeczności, którzy nie mogą mówić w swoim imieniu ze względu na obawy przed dalszymi prześladowaniami. Jedną z typowych spraw jest sprawa Asii Bibi, chrześcijanki, której grozi śmierć przez powieszenie za kłótnię sąsiedzką, która przerodziła się w oskarżenie o bluźnierstwo. Dwóch polityków pakistańskich wypowiadających się na jej korzyść gubernator Pendżabu i poseł mniejszości parlamentarnej) zostało zamordowanych, w tym jeden z nich przez własnego ochroniarza. Ponadto w Pakistanie motłoch zaatakował i zniszczył meczety

Ahmadiyya, a rząd wykorzystał Departament Antyterrorystyczny do niszczenia biur i maszyn drukarskich
wspólnoty Ahmadiyya. Podobnie prześladowani są ateiści i apostaci . Przed trzema tygodniami podczas
rozprawy mającej na celu zablokowanie stron mediów społecznościowych krytykujących islam, sędzia
Sądu Najwyższego Pakistanu stwierdził że „bluźniercy to terroryści”.
Działamy w Irlandii i na arenie międzynarodowej w celu ochrony byłych muzułmanów, którzy są prześladowani przez rząd Pakistanu i inne rządy. (…) Atheist Ireland, Evangelical Alliance of Ireland oraz Ahmadiyya Muslim Community of Ireland wspólnie pracują nad rzecz promowania wolności myśli, sumienia, wyznania i wyrazu zarówno w Irlandii, jak i na forum międzynarodowym, pomimo naszych krańcowo odmiennych poglądów na świat w kwestiach religijnych i ateistycznych. Taki rodzaj współpracy, w konkretnej kwestii rozdziału Kościoła od Państwa jest najbardziej obiecującą drogą do osiągnięcia gwarancji przestrzegania fundamentalnych praw człowieka.

Nie korzystamy z dotacji i grantów, nie pobieramy wynagrodzenia za pracę w Przeglądzie Ateistycznym. Aby zachować niezależność i móc utrzymać ateistyczny portal na odpowiednim poziomie potrzebujemy Waszego wsparcia . Dlatego jeśli możesz, rozważ wsparcie naszej działalności dowolną kwotą. Kliknij tutaj

Rafał Betlejewski

Avatar for Michael Nugent

Michael Nugent

Udostępnij

Więcej od autora: